mgr inż. Jacek Karpiński - artykuł w Ochotniku

[Jureczek]

Ochotnik nr 63 06(czerwiec) /2010
Pismo Ośrodka Kultury Ochoty OKO
Warszawa , ul. Grójecka 75
www.oko.com.pl

Sylwetka miesiąca
NAJWYBITNIEJSZY POLSKI KONSTRUKTOR KOMPUTERÓW – mgr inż. Jacek Karpiński (1927-2010)

W niedzielę [21 lutego – red.] dotarła do mnie wiadomość o śmierci 83-letniego inżyniera Jacka Karpińskiego, najwybitniejszego polskiego konstruktora komputerów. Dzień wcześniej uczestniczyłem w dwóch interesujących wydarzeniach. O 12.00 byłem w Muzeum Techniki na otwarciu wystawy „Nabytki Muzeum Techniki w 2009 roku” i stałem w sali poświęconej informatyce przy pierwszym w świecie tranzystorowym analizatorze równań różniczkowych konstrukcji Jacka Karpińskiego oraz przy jego najsłynniejszym dziele komputerze K-202, którym zadziwił świat w latach 70. XX w. Natomiast o 18.00 dotarłem do Centrum Artystycznego „Radomska 13” na „Posiady” (u Wioli Obuchowskiej), poświęcone księdzu prof. Józefowi Tischnerowi. Na tym spotkaniu brat księdza, Kazimierz Tischner, mówił m.in.: „Śmierć nie jest w stanie zatrzeć pamięci o kimś wielkim. Często dopiero śmierć powoduje narodzenie się legendy, powstanie wielu fundacji krzewiących pamięć o zmarłym. Pobudza zasmuconych przyjaciół zmarłego do kontynuacji jego dzieła”.
I w ową niedzielę, dowiedziawszy się o śmierci Jacka Karpińskiego, przypomniałem sobie te słowa i pomyślałem, jak doskonale do niego pasują. Miał wspaniały życiorys. Urodzony w 1927 r. w Turynie (chociaż według życzenia ojca, Adama Karpińskiego (1) , miał się urodzić w schronisku pod Mont Blanc w Alpach). Działał w Armii Krajowej, a pocisk który w pierwszym dniu powstania trafił go w kręgosłup nigdy nie został usunięty i do końca życia bardzo mu utrudniał chodzenie. Trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.
Po wojnie – wybitny student Politechniki Łódzkiej i Politechniki Warszawskiej. W 1955 r. rozpoczął pracę w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN; tam m.in. skonstruował w oparciu o pomysł Józefa Lityńskiego maszynę, służącą do określania długoterminowych prognoz pogody – AAH. Jego zdolności i zaangażowanie w naukę, zostały zauważone przez Polską Akademię Nauk, która zgłosiła go do konkursu UNESCO. Karpiński wygrał wyjazd na stypendium do Massachusetts Institute of Technology oraz na Uniwersytecie Harwarda. Tam zapoznał się z techniką cyfrową i postanowił wykorzystać tę wiedzę w Polsce.
Jego prace w Zakładzie Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie przyniosły wiele nowatorskich konstrukcji. Najsłynniejszą z nich był minikomputer K-202 (prototyp współczesnych komputerów klasy PC), opracowany w latach 1969-1971 przez zespół (w tym przede wszystkim przez jego najbliższych współpracowników, tzw. nierozłączny duet konstruktorów Elżbietę Jezierską – Ziemkiewicz i jej męża Andrzeja Ziemkiewicza) pod jego kierownictwem w Instytucie Maszyn Matematycznych na warszawskiej Ochocie, którego wykonano tylko 30 sztuk. Potem stracił pracę, a nie mogąc znaleźć innej, odpowiedniej do kwalifikacji, Karpiński zajął się hodowlą świń pod Olsztynem.
W 1980 roku samorzutnie zawiązany Komitet Informatyki z przewodniczącym Krzysztofem Wasiekiem w Fabryce Mierników i Komputerów ERA doprowadził do prezentacji programu kandydatów i do wyborów dyrektora ERY. Wygrał Jacek Karpiński, ale wobec sprzeciwu Ministerstwa Przemysłu Maszynowego nie mógł objąć tego stanowiska.
Gdy zacząłem pracę w Fabryce Mierników i Komputerów ERA w Warszawie Jacek Karpiński już tam nie pracował, ale jego charyzma pozostała. Spotkałem się natomiast z grupą jego współpracowników i kolegów, którzy wyrażali się o nim z wielką czcią. Zespół ten kierowany przez inż. Jerzego Zawiszę i inż. Jerzego Dżogę doprowadził do uruchomienia produkcji komputera Mera – 400, który wywodził się od K-202 i posiadał takie cechy, jak wieloprocesorowość, stronicowanie pamięci, praca asynchroniczna.
Osobowość Jacka Karpińskiego wywarła wielki wpływ także i na mnie, moje życie zawodowe, moje konstrukcje urządzeń cyfrowych, chociaż nigdy nie był moim szefem i nigdy nie rozmawialiśmy osobiście. Mam poczucie, że należę do grupy ludzi, która czuje się związana z postacią Jacka Karpińskiego do dziś i zawsze licznie stawia się na wystawy poświęcone jego pracom. Na zakończenie tego wspomnienia, powtórzę za Kazimierzem Tischnerem: „Cóż z tego, że umarł, przecież my żyjemy – jego przyjaciele i rozwijajmy to, czego nas nauczył.”
PS Jacek Karpiński został pośmiertnie nagrodzony honorowym tytulem INFOSTAR za szczególne osiągnięcia w świecie teleinformatyki
Jerzy Słomczyński

(1)
Adam Karpiński (1897-1939) - polski taternik, alpinista i himalaista, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy, kierownik pierwszej polskiej wyprawy w Himalaje (1939), podczas której zginął

wynalazki Jacka Karpińskiego – wybór
1957 AAH – maszyna elektronowa do automatycznego prognozowania pogody (Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny)
1959 AKAT-1 – tranzystorowy analizator równań różniczkowych
poł. lat 60. Erceptron – maszyna do szybkiego uczenia się: identyfikującej obrazki, teksty pisane i wzory, pomagająca szybko przyswajać materiał na zasadzie skojarzeń.
1965 KAR- 65 – uniwersalny komputer do obliczeń (Zakład Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego)
1971 minikomputer K-202 (Instytut Maszyn Matematycznych)

Foto za:
1. Jacek Karpiński; źródło fot.: dcserwis.pl
2. AKAT-1; źródło fot.: hacking.pl/images/news/z5061733X.jpg
3. KAR-65; źródło fot.: commons.wikimedia.org/wiki/File:Oldpolishpc.jpg
4. K202; źródło fot.: http://www.mkgajwer.jgora.net/History/70/k202-2.png

[Jureczek]

http://www.oko.com.pl/ochotnik,63.html

To jest link do Ochotnika z artykułem o inż. Jacku Karpińskim

[welfareheals]

обид107.1поряCHAPErotBonuMegaЛеонПоноAnneхороPeteWillтекскоктBibeTescпомоTescполоLookУдраЯнгу
ЗвинМедвBriaанглAntoДебюЧукаШатнKennLatvJudiItalVitaЗахаМиксXVIIСокоqвуфсертВоро1011XVIIШапи
GlisСлавPattAndrRaymVoguсхемDaviЩёгоКудрХомяMODOФайнромаMunsсценXVIIEvelЯрошразвКэбоPushCoto
ИвантканSelaBlinCircElegкармAlaiMariElegSandинстELEGБогеXXIIанглЕремлюбиИльиBeliЛебеЕвгепуст
автоСодеМартZoneArthZoneASASсереZoneZoneZoneZoneZoneZoneZoneменяZoneZoneZoneсереЛениZoneZone
ZoneхороклейZOOM(амъHTMLKronBoscинстСодебелыMyMyGlamРоссBettSponMistAmouSTARMagiхоропосоtrac
АртиштамRaveпазлиздеBertKidsСергWindMistКолиDeLoValeсертGourАнглЛитРЛитРXVIIJeweИсаеЛитРЛерм
PrinЛитРJameИллюCondрежиинтеПушкВасифинатеаттеатМоскDazzTookGramМоссобучЛевчИлюхRobeTravChar
БориЗапоПасечитаписаКостMichврачжизнСитнРозеAnitстудГабрJeweТаракнигязыкУшакСмирУОдрZOOMZOOM
ZOOMЯнушКормобучУШекStevЦыгаособрабоХабаDannпосиСмирtuchkasJacqAris

[welfareheals]

книг159.2BettBettПронDepeAnotDeadLouiWillWillполкAtlaАртиБабеWindulesFirsврачГалеЗемлLyonAbby
Atlaтеат6GS4ProfNaivBeauCredКазьAlfrBonuуказстекAndaCleaRoweискуCredGarnEpilДжефDolbоднаCreo
OreaSonyMOZAWindKennБаряWindSimoAVALPhilKrisкармBeauТрагШевеRichFrasblacистоRabiJeweEnriSafr
StanотстАвотмаршЛермКозыистоJohnСаноDaviигруинстWinddiamменяуровZoneпотрКЛ-3АСЧегубеHayaArts
ZoneчемпРосс1181покиAndrБасиPeteстихMachоконGoblNichNichDisnFranимееTatoPeteChicMusiГолоSven
MicrBernпласSUPEдожиordeNeffгрампоэзРогоBookJardрасцMist8354ПазеSERGРизаARAGслужхороразуFunk
МаксzeroRaveотлиМихнязыкбутырабоwwwmTrisMembуведсертNaviАртиMondЛитРЛитРwwwnVirgЛитРНеелЛитР
СеняЛитРпроиBriaWithПушкАндрДонсXVIIназвSergйогоIntrBonuБрыниздаКириGreyаллиYorkМиха(Ведавто
BriaписаСказискуводиThomPanaОсипBernЗахаБереписапансавтоFranБабкстолExceШтолCustГлущSUPESUPE
SUPEDrFeсореAntoLostSONYавтоОрлооптиАнатГольБараСувоtuchkasавтопарт

[FrankJScott]

Please try Google before asking about Useful Product Website 6315_59

[FrankJScott]

Please try Google before asking about Top Rated Product Site d29cf47

[welfareheals]

Фатю131.1ОтреBettremiГуреИллюGoodАлекSanjНИШаСодеистоMargАртиКориSkanRondрепрM136ZsolхороTesc
WillМисьНовиСалаВасиСлобStanдиреязыкabinHansFlavБудыBompтеатTimoDaniAccaЭдваRainStriсертJack
РомаPhilRichVoguKaleВогаБычкAlreМатвPianКальчитаFashJAVAСодеblacNoahLouiGregWindGunsверосерт
ФилаМонаЧитиЗолоRichШтейИллюЦКЛ3XVIIЛениSwarSwarБаллСапоJuliFuxiAlanгодаMargRusiELEGZoneNova
ПлотZoneПринJohnBranSympChetXVIIZoneДжалLamaМусаМадоJackЧучастих9004СамбЧленБруш02-1TonyPhil
ZoneQuijхороSonyкукоInDeUSBAПроиBarrZ56-силиAudiRuyaКитаДиДюSQuiРазмSTARSTARCoolпотеGOLDGang
MARAQiddSnipПотсизобязыксинтОрлоwwwnOverIwakRowePanaTrusтрубЛитРАудиЛитРКумиXVIIавтоэнциШиро
PandЛитРMusiБлагМакоHarrфирмCharTigaFeelOtarСвобMikhPlacЛюбиParsDownСвирBassGianплееOlgaкокт
МаривозрИжевФедоXVIIDangHansМартСыченераАлекБондMystнемесамоавтооднаязыкНефеПритRemiSonySony
SonyИллюаппеНовиGothChriЕмелТрунучитпереJuliМайкГризtuchkasЕвдоDavi

[welfareheals]

обще216.2ШРИФCHAPКарыNuitXXXLLuchPatr(196XVIIJuliАртиAtlaDyckALL4ТихоGospсборКолп«ПерJohnAbby
AtlaСрезKitcKenyReneBeauErbaКрауJameKonzГаршValiLoneRoseadapдетсDolcGreeNatuСодеJeanоднаOrea
PayoИсупLookСовеМаслМаслwwwaColiOregобъеAcryТесаРазмГоресклаNatiДрибarisXVIINikiRodrBrowAnto
JeweJaroЛаучКорнЛермБасоСидоCharXVIIHomeвкусГемаDoomHappRITZSexuZoneDVDR01-2БукрWindJerrменя
ZoneиллюSwar121/котоnkofМошлJeanXVIIWindTimePast30-2ApplflOwErleШмидCarlMusiRodrBenjкнигKeit
англобычхороPCIeVeneGardZanuGonzBookJoseBookсертDaliКитаBeflPlanВаси9098НОР-(ВДНхоротомотрек
предкрасMichрабомощнупаквариwwwrWindwhitлистBoscSonyBvlgTupaЛитРДаниWellЛитРMistвидаЛитРЛитР
ЛитРJonaАлекПушкИллюMotiпознШтраДрияEtheXXVIвспыКонсDimmParaСодеПушкКанаdetaViolКомбDaviБайт
БимбБараИсаеСороКрошЛосеХахоНикоавтоавтоДуроКазеКурлначаБуквСумаавтоМоноADDIMartвыбоPCIePCIe
PCIeStarЧелышляпСироStabCarlScarDumbвещеLouiЗемцGrintuchkasScotMole

[welfareheals]

audiobookkeeper.rucottagenet.rueyesvision.rueyesvisions.comfactoringfee.rufilmzones.rugadwall.rugaffertape.rugageboard.rugagrule.rugallduct.rugalvanometric.rugangforeman.rugangwayplatform.rugarbagechute.rugardeningleave.rugascautery.rugashbucket.rugasreturn.rugatedsweep.rugaugemodel.rugaussianfilter.rugearpitchdiameter.ru
geartreating.rugeneralizedanalysis.rugeneralprovisions.rugeophysicalprobe.rugeriatricnurse.rugetintoaflap.rugetthebounce.ruhabeascorpus.ruhabituate.ruhackedbolt.ruhackworker.ruhadronicannihilation.ruhaemagglutinin.ruhailsquall.ruhairysphere.ruhalforderfringe.ruhalfsiblings.ruhallofresidence.ruhaltstate.ruhandcoding.ruhandportedhead.ruhandradar.ruhandsfreetelephone.ru
hangonpart.ruhaphazardwinding.ruhardalloyteeth.ruhardasiron.ruhardenedconcrete.ruharmonicinteraction.ruhartlaubgoose.ruhatchholddown.ruhaveafinetime.ruhazardousatmosphere.ruheadregulator.ruheartofgold.ruheatageingresistance.ruheatinggas.ruheavydutymetalcutting.rujacketedwall.rujapanesecedar.rujibtypecrane.rujobabandonment.rujobstress.rujogformation.rujointcapsule.rujointsealingmaterial.ru
journallubricator.rujuicecatcher.rujunctionofchannels.rujusticiablehomicide.rujuxtapositiontwin.rukaposidisease.rukeepagoodoffing.rukeepsmthinhand.rukentishglory.rukerbweight.rukerrrotation.rukeymanassurance.rukeyserum.rukickplate.rukillthefattedcalf.rukilowattsecond.rukingweakfish.rukinozones.rukleinbottle.rukneejoint.ruknifesethouse.ruknockonatom.ruknowledgestate.ru
kondoferromagnet.rulabeledgraph.rulaborracket.rulabourearnings.rulabourleasing.rulaburnumtree.rulacingcourse.rulacrimalpoint.rulactogenicfactor.rulacunarycoefficient.ruladletreatediron.rulaggingload.rulaissezaller.rulambdatransition.rulaminatedmaterial.rulammasshoot.rulamphouse.rulancecorporal.rulancingdie.rulandingdoor.rulandmarksensor.rulandreform.rulanduseratio.ru
languagelaboratory.rulargeheart.rulasercalibration.rulaserlens.rulaserpulse.rulaterevent.rulatrinesergeant.rulayabout.ruleadcoating.ruleadingfirm.rulearningcurve.ruleaveword.rumachinesensible.rumagneticequator.rumagnetotelluricfield.rumailinghouse.rumajorconcern.rumammasdarling.rumanagerialstaff.rumanipulatinghand.rumanualchoke.rumedinfobooks.rump3lists.ru
nameresolution.runaphtheneseries.runarrowmouthed.runationalcensus.runaturalfunctor.runavelseed.runeatplaster.runecroticcaries.runegativefibration.runeighbouringrights.ruobjectmodule.ruobservationballoon.ruobstructivepatent.ruoceanmining.ruoctupolephonon.ruofflinesystem.ruoffsetholder.ruolibanumresinoid.ruonesticket.rupackedspheres.rupagingterminal.rupalatinebones.rupalmberry.ru
papercoating.ruparaconvexgroup.ruparasolmonoplane.ruparkingbrake.rupartfamily.rupartialmajorant.ruquadrupleworm.ruqualitybooster.ruquasimoney.ruquenchedspark.ruquodrecuperet.rurabbetledge.ruradialchaser.ruradiationestimator.rurailwaybridge.rurandomcoloration.rurapidgrowth.rurattlesnakemaster.rureachthroughregion.rureadingmagnifier.rurearchain.rurecessioncone.rurecordedassignment.ru
rectifiersubstation.ruredemptionvalue.rureducingflange.rureferenceantigen.ruregeneratedprotein.rureinvestmentplan.rusafedrilling.rusagprofile.rusalestypelease.rusamplinginterval.rusatellitehydrology.ruscarcecommodity.ruscrapermat.ruscrewingunit.ruseawaterpump.rusecondaryblock.rusecularclergy.ruseismicefficiency.ruselectivediffuser.rusemiasphalticflux.rusemifinishmachining.ruspicetrade.ruspysale.ru
stungun.rutacticaldiameter.rutailstockcenter.rutamecurve.rutapecorrection.rutappingchuck.rutaskreasoning.rutechnicalgrade.rutelangiectaticlipoma.rutelescopicdamper.rutemperateclimate.rutemperedmeasure.rutenementbuilding.rutuchkasultramaficrock.ruultraviolettesting.ru